W tym roku już po raz siódmy obchodzimy Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych. 23 sierpnia 1939 roku został podpisany układ między nazistowskimi Niemcami i Związkiem Radzieckim, który otworzył drogę do tragedii II wojny światowej i jej następstw – obozów koncentracyjnych, gułagów, Holokaustu, krematoriów i obozów pracy, a potem długich lat zimnej wojny i dla wielu społeczeństw Europy Środkowo-Wschodniej – dalszego zniewolenia.
W rocznicę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow wspominamy wszystkich, którzy zginęli wskutek zbrodniczych działań nazizmu i stalinizmu. Europejska Sieć Pamięć i Solidarność zachęca do szczególnego upamiętnienia milionów ofiar poprzez udostępnianie, dzielenie się i przypinanie specjalnego znaczka z czarną wstążką i napisem: „Pamiętaj. 23 sierpnia”.
Pragniemy, aby gest ten stał się wyrazem pamięci o milionach ofiar reżimów totalitarnych, przede wszystkim o więźniach obozów koncentracyjnych, obozów zagłady, sowieckich gułagów i stalinowskich więzień.
W 2016 roku do Kampanii włączyło się aż 27 instytucji z 10 krajów. Każdy, kto chciałby otrzymać przypinkę, może złożyć zamówienie poprzez stronę internetową www.enrs.eu/august23. Można tam znaleźć dodatkowe informacje o osobach, których zdjęcia zostały zamieszczone w materiałach graficznych oraz pobrać elektroniczną wersję przypinki. Organizatorzy zachęcają do dzielenia się tym symbolicznym znakiem pamięci, a przez to do włączenia się w długofalową kampanię, która ma na celu utrwalenie w świadomości Europejczyków daty 23 sierpnia jako symbolu pamięci o ofiarach reżimów totalitarnych XX wieku.
Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych został proklamowany przez Parlament Europejski 23 września 2008 roku. Jego celem jest upamiętnienie ofiar masowych deportacji i eksterminacji, a także ugruntowanie demokracji oraz wzmocnienie pokoju i stabilizacji w Europie. Uroczyste obchody tego dnia zostały po raz pierwszy zorganizowane w 2011 r. w Warszawie. Podpisano wówczas „Deklarację Warszawską", której sygnatariusze zwrócili uwagę na konieczność podtrzymywania w pamięci Europejczyków zbrodniczych konsekwencji działań reżimów totalitarnych i wezwali Unię Europejską do badania i gromadzenia dokumentacji związanej z tymi zbrodniami. W kolejnych latach uroczystości z udziałem ministrów sprawiedliwości państw unijnych odbywały się na Węgrzech, Litwie, Łotwie i Estonii.
ipn.gov.pl / mm
