Według danych zgromadzonych przez Policję w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2016 r. zostały wszczęte 493 postępowania przygotowawcze dotyczące czynów popełnionych na tle „nienawiści”, w roku 2015 r. ilość takich czynów była podobna - 452.
Policja prowadzi szereg działań edukacyjnych związanych ze ściganiem przestępstw motywowanych uprzedzeniami. Obserwowalny jest wzrost wiedzy i świadomości na ten temat, a także większa skuteczność w zakresie pracy operacyjnej i procesowej. Działania edukacyjno-profilaktyczne mają na celu przede wszystkim realizację tzw. procesu wyrównawczego, stawiając wszystkie ofiary przestępstw w kategorii tak samo potrzebujących wsparcia i zaspokojenia konkretnych potrzeb i oczekiwań podyktowanych zdarzeniem, sytuacją, odpornością psychiczną, przeżytą traumą, a nie np. cechami antropologicznymi. Należy zaznaczyć, że działania Policji wynikają z przepisów prawa, które chroni dobro jednostki oraz zapewnia jej bezpieczeństwo, bez względu na kolor skóry narodowość, czy przekonania.
Policja w swoich działaniach nie wyróżnia i nie traktuje w sposób „nadzwyczajny” którejkolwiek z form dyskryminacji, jak również jakiejkolwiek z grup pokrzywdzonych padających ofiarą przestępstw popełnianych na tle nienawiści. Działania oparte są na tożsamych aktach prawa i do każdego zgłoszenia podchodzimy podobnie. Wiedza na temat prowadzenia postępowań przygotowawczych uzupełniana jest systematycznie szkoleniami wielokulturowymi i antydyskryminacyjnymi. Środki podejmowane przez służbę kryminalną w celu przeciwdziałania aktom o charakterze ataków wobec grup mniejszościowych są tożsame do podejmowanych w przypadku ataków na inne grupy lub osoby dyskryminowane ze względu na swoje cechy, oczywiście przy uwzględnieniu specyfiki konkretnego zdarzenia. Dodać należy, że Policja, mając na względzie wydźwięk ataków motywowanych nienawiścią na przedstawicieli różnych narodowości i grup społecznych, podejmuje także inne działania, zwłaszcza o charakterze operacyjno-rozpoznawczym mające na celu rozpoznanie grup lub osób dokonujących tego typu przestępstw oraz ustalenie sprawców poszczególnych czynów.
Obserwowalny jest wzrost wiedzy i świadomości na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą przestępczość motywowana nienawiścią społeczną. Wiedza na temat sposobu kwalifikowania zdarzeń oraz pracy procesowej i operacyjnej również wzrasta. Podejmowane na bieżąco działania edukacyjno-profilaktyczne mają na celu przede wszystkim realizację tzw. procesu wyrównawczego, a nie budowanie szczególnej kategorii osób pokrzywdzonych – stawiając wszystkie ofiary przestępstw w kategorii tak samo potrzebujących wsparcia i zaspokojenia konkretnych potrzeb i oczekiwań dyktowanych zdarzeniem, sytuacją, odpornością psychiczną, przeżytą traumą a nie np. cechami antropologicznymi, itp.
Jednym z zadań dla Policji jest rozpoznawanie i zwalczanie przestępczości charakterystycznej dla społeczeństw wielokulturowych, np. na tle rasistowskim i religijnym. Realizacja ww. zadania, między innymi oceniana jest wdrożonym miernikiem – narzędziem wspomagającym ocenę pracy Policji w zakresie skuteczności działań w prowadzonych postępowaniach przygotowawczych dotyczących przestępstw z nienawiści.
Uwzględniając konieczność obserwacji skali zjawiska „mowy nienawiści” wprowadzono od 1 stycznia 2015 r. monitoring przestępstw z nienawiści.
Na 493 wszczęte postępowania przygotowawcze o czyny popełnione z pobudek rasistowskich i ksenofobicznych w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2016 r. w 250 sprawach motywem działania sprawcy było nawoływanie do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych i bezwyznaniowych lub propagowanie faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa.
Wobec powyższego należy zauważyć, że zachowania sprawcy w 250 postępowaniach nie były bezpośrednio skierowane wobec pokrzywdzonego, co stanowi 51 % ogółu wszczętych postępowań.
Natomiast w 2015 r. w analogicznym okresie w 247 sprawach zachowanie sprawcy polegało na nawoływaniu do nienawiści wobec dyskryminowanych grup lub propagowaniu faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa nie było bezpośrednio ukierunkowane na pokrzywdzonego co stanowi 55 % do ogółu wszczętych postępowań.
W okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2016 r. wszczętych zostało 493 postępowań przygotowawczych dotyczących przestępstw motywowanych nienawiścią wobec osób lub grupy osób wyróżniających się ze względu na pochodzenie narodowe, etniczne, rasowe i wyznanie. Natomiast w analogicznym okresie odnotowano 2.117 wszczętych postępowań przygotowawczych w których sprawca naruszył nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych. Ponadto 3.943 wszczętych postępowań przygotowawczych dotyczyło znieważenia funkcjonariusza publicznego wykonującego obowiązki służbowe.
Wobec powyższego trudno mówić o skali problemu związanego z przestępstwami popełnionymi na tle nienawiści wobec osób z grupy dyskryminowanej ze względu na pochodzenie narodowe, etniczne, rasę, wyznanie i bezwyznaniowość biorąc pod uwagę znaczną skalę przemocy wobec funkcjonariuszy publicznych.
W okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2016 r. 37 % postępowań przygotowawczych dotyczyło przestępstw popełnianych za pomocą sieci Internet, tj. o 16 % mniej niż w analogicznym okresie w roku 2015 r. (53 %). W okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2016 r. sprawca (-y) dopuścili się czynów zabronionych w Internecie w 201 sprawach, tj. o 83 mniej niż w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2015 r. (284).
WNIOSKI Z DANYCH:
Na podstawie gromadzonych danych odnotowuje się nieznaczny wzrost ilości wszczętych postępowań przygotowawczych dotyczących przestępstw popełnianych z motywów narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych lub z powodu bezwyznaniowości. Powyższe wynika między innymi z faktu większej świadomości obywateli, którzy reagują na wszelkie przejawy dyskryminacji i składają w związku z tym zawiadomienia o przestępstwie. Wzrasta również zaufanie społeczne oraz ocena Policji jako instytucji, co może przekładać się na większe zaangażowanie obywateli w kwestie bezpieczeństwa, wzrost liczby zgłoszeń dotyczących przestępstw popełnionych z pobudek rasistowskich i ksenofobicznych. Wyniki badania zrealizowanego przez CBOS we wrześniu 2016 r. wskazują, że większość Polaków (65%) deklaruje zaufanie do Policji. Większość Polaków (72%) dobrze ocenia również działalność Policji. Z badania dotyczącego oceny instytucji publicznych wynika, że Policja jest najwyżej ocenianą służbą mundurową. Ponadto Policja prowadzi szereg działań edukacyjnych związanych ze ściganiem przestępstw motywowanych uprzedzeniami. Obserwowalny jest wzrost wiedzy i świadomości na temat zagrożeń, jakie niesie ze sobą przestępczość motywowana nienawiścią społeczną. Wiedza na temat sposobu kwalifikowania zdarzeń oraz pracy procesowej i operacyjnej - wzrasta. Działania edukacyjno - profilaktyczne mają na celu przede wszystkim realizację tzw. procesu wyrównawczego, stawiając wszystkie ofiary przestępstw w kategorii tak samo potrzebujących wsparcia i zaspokojenia konkretnych potrzeb i oczekiwań dyktowanych zdarzeniem, sytuacją, odpornością psychiczną, przeżytą traumą a nie np. cechami antropologicznymi, itp.
W okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2016 r. w prowadzonych postępowaniach przygotowawczych zmniejszyła się liczba czynów zabronionych popełnianych przy użyciu sieci Internet (-83) oraz polegających na naniesieniu napisów i symboli (-9).
Odnotowano zmniejszenie się liczby przestępstw popełnianych wobec ludności żydowskiej i romskiej. Powyższe może być spowodowane sytuacją migracyjną w Europie.
policja.pl / mm
