11 sierpnia 1937 roku komisarz spraw wewnętrznych Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz który rozpoczął operację polską, ponad 111tys. Polaków, obywateli Związku Sowieckiego zostało wymordowanych. – mówił wiceminister Michał Dworczyk do zebranych na otwarciu konferencji pt.: „Operacja Polska NKWD 1937-1938. Zapomniane ludobójstwo”.
Konferencja zorganizowana przy współpracy Ministerstwa Obrony Narodowej, Instytutu Pamięci Narodowej, Narodowego Centrum Kultury oraz Stowarzyszenia „Mamoriał” objęta jest patronatem Ministra Obrony Narodowej Antoniego Macierewicza.
To jest ludobójstwo, które do dzisiaj nie znalazło właściwego upamiętnienia. To jest ludobójstwo, które do dzisiaj w sposób właściwy nie jest upamiętnione. Dzisiejsza wystawa, dzisiejsza konferencja ma choć w niewielkim stopniu, być krokiem w kierunku wydobycia z niepamięci tamtych dramatycznych wydarzeń, tamtej historii, tamtej części historii narodu polskiego. Bo w prawdzie Polacy, którzy wówczas zostali zamordowani nie byli nigdy obywatelami państwa polskiego, ale bez wątpienia stanowili część narodu polskiego
- podkreślał sekretarz stanu.
Jak zaznaczył Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej:
80 lat temu, nasi rodacy (…) ginęli tylko za to, że byli Polakami. Wystarczyło mieć polskie nazwisko, powiedzieć coś po polsku, pójść do nielicznych już zamykanych kościołów, wspomnieć Polskę. (…) Dzisiaj o tym pamiętamy, upominamy się o tych naszych rodaków, bo jedyną ich winą było to, że trwali i nie zapomnieli o swojej polskości.
Ta zbrodnia jest porównywalna z ludobójstwem Holokaustu, to jest coś, o czym zapomnieć, nie jako Polacy, ale jako ludzie, nie możemy
- podkreślił marszałek senior Kornel Morawiecki.
Podczas konferencji pokazano wystawę, na której zaprezentowano archiwalne zdjęcia więzienne kilkunastu Polaków – ofiar NKWD, symbolizujące tysiące pomordowanych. Fotografie pochodzą ze zbiorów Stowarzyszenia „Memoriał" w Moskwie. Autorami wystawy są Aleksandra Kaiper - Miszułowicz, Sergiusz Kazimierczuk oraz dr Paweł Rokicki.
Operacja antypolska NKWD była największą zbrodniczą akcją przeprowadzoną według kryteriów narodowościowych w okresie Wielkiego Terroru lat 30. Represje objęły Polaków mieszkających w Związku Sowieckim. Aresztowano co najmniej 139 835 osób, z czego nie mniej niż 111 091 zamordowano, najczęściej strzałem w tył głowy.
mon.gov.pl / mm
